Izađem napolje, tu su. Uđem u kuću, one i tamo. Pokupim veš sa žice, unesem ih još 15. Još toliko ih čeka unutra. Svuda oko nas su smrdibube, na koje Srbi kukaju više nego na komarce.
Diplomirani biolog Zavoda za biocide i medicinsku ekologiju Velizar Ristić kaže za Telegraf.rs da su smrdibube prije svega značajne kao štetočine u poljoprivrednoj proizvodnji ali da su se posljednjih godina prenamnožile i dobile su na značaju kao organizmi koji bitno narušavaju kvalitet života ljudi ulazeći u njihove stanove i kuće.
“Sve radi preživljavanja nepovoljnih vremenskih uslova u zimskom periodu”, kaže Ristić za Telegraf.rs.
Prema njegovim riječima, sreća je da naše domaće vrste ne predstavljaju veći problem za razliku od invazivnih vrsta smrdibuba – Zelene smrdibube Nezara viridula koje su introdukovane iz područja Afrike, i smeđe smrdibube Halyomorpha halys introdukovana iz područja Azije.
Ovaj sagovornik objašnjava da se aktivnost smrdibuba pojačava sa prvim toplim danima, odnosno početkom proleća, ali da ih mi najčešće primjećujemo u jesen.
“Njihova aktivnost koja počinje u proleće, traje dok god spoljašnje temperature odgovaraju njihovom životnom ciklusu. Međutim čovek njihovo prisustvo najviše primećuje u kasnu jesen, kada temperature počnu da padaju i smrdibube se sklanjaju u kuće i stanove. Sva topla mesta smrdibubama služe kao sklonište kako bi preživele nepovoljne vremenske uslove”, podsjeća on.
Ristić kaže da generalno neprijatan miris koje smrdibube ispuštaju nije opasan po zdravlje, ali kod nekih ljudi može da izazovati alergijske reakcije na koži.
Naime, one ispuštaju neprijatan miris kada se uznemire, tačnije kada vide neprijatelja, i tada izbacuju smrdljive supstance iz žlijezda, što je oblik adaptacije na izbjegavanje predatora, kojem stavljaju do znanja da su neukusne.
Miris može biti sličan korijanderu, a kod nekih vrsta smrdibuba, izlučena supstanca sadrži jedinjenja cijanida koja daju miris užeglog badema.
Smrdibube spadaju u insekte sa nepotpunim razvićem, odnosno imaju tri razvojna stadijuma. Jedna smrdibuba, vrste Halyomorpha halys, može položiti između 20 i 30 jaja tokom jednog ciklusa polaganja jaja, a ukupno može proći kroz tri do četiri ciklusa polaganja jaja u jednoj godini.
Inače, na sagovornik kaže da se po društvenim mrežama mogu vidjeti različiti recepti iz “domaće radinosti” najčešće na bazi bijelog luka i sirćeta, kako bi se ove napasti otjerale.
“Stručnjaci smatraju da je efikasnost takvih recepata upitna i da oni možda mogu da pomognu privremeno, odnosno kada se mali broj ovih insekata nalazi u vašoj kući. U komunalnoj higijeni smrdibube se efikasno suzbijaju primenom biocidnih preparata koji pripadaju insekticidima. Zavod za biocide i medicinsku ekologiju poseduje adekvatnu opremu i profesionalno osoblje kao i adekvatne biocidne preparate za suzbijanje smrdibuba u prostorima gde žive i borave ljudi, koji su ekološki sigurni i empirijski dokazani kao visoko efikasni preparati za eliminaciju smrdibuba u zatvorenom prostoru”, kaže Ristić za Telegraf.rs.
