Američki predsjednik Džo Bajden (Joe Biden) produžio je za još godinu dana izvršnu Uredbu o vanrednoj situaciji za Balkan, ocjenjujući da situacija na Balkanu i dalje predstavlja prijetnju po nacionalnu bezbjednost i vanjsku politiku SAD, navodi se u saopćenju koje je Bajden potpisao.
– Akcije osoba koje ugrožavaju mir i međunarodne napore za stabilizaciju na Balkanu, uključujući akte ekstremističkog nasilja i remetilačke aktivnosti, i situacija na Balkanu, koja ometa napredak ka efikasnom i demokratskom upravljanju i punoj integraciji u transatlantske institucije, se nastavljaju i predstavljaju neobičnu i izuzetnu prijetnju po nacionalnu bezbjednost i spoljnu politiku SAD – ističe se u saopćenju.
Vanredna situacija za Balkan bi trebala da ostane na snazi nakon 26. juna ove godine. Podsjetimo, prva takva izvršna uredba donesena je 26. juna 2001. godine.
U obrazloženju je navedeno da su primijenjene odrednice Zakona o međunarodnim ekonomskim vanrednim ovlaštenjima u kojoj su navedene “neobične i izuzetne prijetnje po bezbjednost zemlje i spoljnu politiku SAD”.
Objašnjeno je da se ove mjere odnose na Sjevernu Makedoniju, sprečavanje primjene Dejtonskog sporazuma u Bosni i Hercegovini ili Rezolucije 1244 Vijeća sigurnosti UN-a.
Bajden je naknadno izmjenio tu uredbu Izvršnom naredbom 13304 od 28. maja 2003. godine, kako bi bili preduzeti dodatni koraci u vezi sa određenim radnjama koje ometaju sprovođenje, između ostalog, Ohridskog okvirnog sporazuma iz 2001. u odnosu na Sjevernu Makedoniju.
Također, 8. juna 2021. godine donesena je i Izvršna naredba 14033, kojom je proširen obim vanrednog stanja na nacionalnom nivou.
U ovoj naredbi navodi se da je situacija na teritoriji bivše SFRJ i Albanije tokom protekle dvije decenije, uključujući podrivanje poslijeratnih sporazuma i institucija nakon raspada bivše SFRJ, kao i široko rasprostranjenu korupciju u raznim vladama i institucijama na Balkanu, ometa napredak ka efikasnom i demokratskom upravljanju i punoj integraciji u transatlantske institucije, i stoga predstavlja neobičnu i izuzetnu prijetnju po nacionalnu bezbjednost i spoljnu politiku SAD, navodi se na stranici Bijele kuće.