Engleski filmski glumac, scenarista, režiser i producent Čarli Čaplin (1889-1977), jedan od pionira kinematografije i najvećih umjetnika u istoriji filma, po mnogima i najveći, umro je na današnji dan 1977. godine.
Čaplin je u SAD otišao 1910. godine i počeo karijeru u filmskim burleskama, ali se brzo osamostalio i stekao svjetsku slavu originalnim likom sentimentalnog klovna – skitnice.
Njegov izvorni humanizam, izgrađen u vrijeme teške mladosti i izražen u liku dobroćudne skitnice Čarlija, učinio je da svima postane jasna snaga filmskog govora i njegova moć u afirmaciji univerzalnih ljudskih vrijednosti.
O kompleksnosti i višedimenzionalnosti Čaplinovih filmova govori činjenica da je publika u Americi i Engleskoj njegove projekcije ispraćala salvama smijeha, dok su gledaoci u Rusiji sa prikazivanja tih istih filmova izlazili uplakani, snažno saosjećajući sa likom skitnice. Mnogi Rusi su izjavili da su u mraku kino sale doživjeli veliko duhovno iskustvo…
Mada nikad nije propovijedao radikalizam bilo kojeg oblika, Čaplinov filmski opus bio je dovoljan razlog da ga godinama progoni šef FBI-ja Edgar Huver, a, u vrijeme antikomunističke histerije u SAD, Čarli je postao žrtva američkog republikanskog senatora Džozefa Makartija, pa je 1952. godine emigrirao u Švajcarsku, gdje je i umro.
Čarli Čaplin snimio je 75 kratkih i dugometražnih filmova, a 1972. godine dodijeljen mu je “Oskar” za životno djelo.
Neki od njegovih filmova su: “Idila u polju”, “Pasji život”, “Mirna ulica”, “Hodočasnik”, “Dječak”, “Potjera za zlatom”, “Cirkus”, “Svjetlosti velegrada”, “Moderna vremena”, “Veliki diktator”, “Gospodin Verdu”, “Jedan kralj u Njujorku”, “Svjetlosti pozornice” i “Grofica iz Hong Konga”.
“Veliki diktator” predstavlja mračnu satiru o nacističkom vođi Adolfu Hitleru koja je dospjela i do samog Berlina. Hitler je pokušao da odgleda film do kraja, ali je bijesan napustio projekciju.
Čarli Čaplin je simbol filma 20. vijeka i kinematografije uopšte. U jednom intervjuu izrekao je misao koja fantastično opisuje život i film:
“Život je tragedija kad se posmatra u krupnom planu, ali je komedija kada proširite kadar…”
